Жарасбаев Каиржан Кажимуратович учитель казахского языка и литературы КГУ «Архангельской средней школы», Кызылжарского района, СКО Стаж работы: 18 лет. Категория: первая

9 сынып.

Қазақ тілі.

Сабақтың мақсаты: «Туған жер» тақырыбы бойынша білім алу, түсіну.

Білімділік: «Туған жер» тақырыбын әр түрлі тәсілдер арқылы негізгі мағынасын меңгерту, талдау арқылы алған білімдерін тексеру.

Әдіс-тәсілдер:

Талдау, түсіндіру, іздену, баяндау,
сұрақ-жауап, шығармашылық
жұмыстар арқылы пікірін қорғау.

Көрнекіліктер: Интербелсенді тақтада әзірленген көрнекілік, слайдтар, кестелер, оқу мерзімі «Сүйікті жанрлар».

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру: Оқушылармен амандасып, олар-дың сабаққа қатысуын тексеру.

Психологиялық дайындық: «Шаттық шеңбері».
Адамдарға кешіріммен қарайтын,
Жан жылуы жылылық боп қарайтын.
Кішіпейіл бала болып келеді,
Айналасы нұрлы күнге балайтын.

Бүгінгі сабақта «Туған жер» жайында. Сәбит Мұқанов, Иван Шухов, Ғабит Мүсірепов шығар-машылығының үндестігі.

1.Сәбит Мұқанов.(Музыка, слайд.)

«Есіл вальсі».

Есілім ерке өзенім өлкемдегі,
Көрген жан келбетіңді көркемдеді.
Тулатып толқыныңда ағасың сен,
Сыр сезім бойды шарпыр көрсем сені.

2.Иван Шухов.

«О родной земле»

Я счастлив тем, что я оттуда,
Из той зимы,
Из той избы.
Я счастлив тем, что я не чудо,
Особой избранной судьбы.
Мы все, почти что по головно,
Оттуда люди, от земли.

3.Ғабит Мүсірепов.

Суықтан сусындаған шоқ-шоқ кайың,
Жасарып бүршік жарған қайың,
Суық нәр, желің ерке, ауаң саумал.
Есілім есіле бер, еркетайым!

Мұғалімнің сөздері:

«Біздің Солтүстік Қазақстанда атақты қазақстандық жазушылар Ғабит Мүсірепов, Сәбит Мұқанов, Иван Шухов туып өсті, осы жерде көптеген шығармашылық жұмыстар жазылды».

Кластермен жұмыс. Деңгейлік тапсырмаларды орындау.

Ғ.Мүсірепов «Ұлпан» кітабымен жұмыс, табиғат туралы оқиды. Мазмұнын айтады.

(Музыка, слайд.)

Иван Шухов родился в Пресновском районе.

Судьба подарила Ивану Шухову возможность пожить в российской и казахстанской столицах, побывать за океаном, однако сердце его всегда с любовью хранило дух казахских просторов.

Рождённый на просторной земле казахов,"с мла- дых ногтей", влюбленный в неоглядный степной простор, Шухову открылся не только простор земель, он был борцом добра. Глубоко разрабаты- вает тему дружбы казахов и русских в романе "Ненависть«.Этот роман и тематически связан с «Горькой линией» В обоих романах описывается бытие народа. Из среды ауыльной бедноты писатель выделяет Абылая, способного руководить общественной работы.
Многие страницы «Ненависти», посвящены совместному труду русских и казахов на коллективном поле, показу того, как в борьбе за новую жизнь крепнет дружба этих народов.

Позже, в «Пресновских страницах», автор несколько шире раскроет причины такого хорошего знания интернационального бытия. Рассказывая о своем детстве, среди мальчишеских игр и шалостей с ауыльными ребятами. Среди них друзьями на всю жизнь будут его славные земляки и коллеги Сабит Муканов и Габит Мусрепов.

Иван Шухов всю свою сознательную жизнь был глашатаем дружбы народов. Об этом свидетель- ствуют его очерки, рассказы и повести, посвящён- ные освоению целинных и залежных земель, строительству первых домен в казахской степи.

Сәбит Мұқанов «Өмір мектебі» кітаппен жұмыс, мазмұнын айту.

Мұғалімнің сөзі: «Өзекті мәселе».

Қазіргі заманда жер шарында ең өзекті мәселе, экологияның ластануы. Біз туған жеріміздің экологиясын, жердің құнарлығын, көлдер мен өзендердің ластануы, құрғап қалуы, ағаштардың азаюы, туған жердің табиғатын қалай сақтап қалу жөнінде пікірлеріңді білдіріңдер?

Мұғалім қорытындылайды.

Адам мен табиғат өзара тығыз қарым-қатынаста, сондықтан да біз табиғатты, туған жерімізді қор-ғауымыз керек, келешек ұрпаққа аманат етуіміз керек.

І-Деңгейлік тапсырма.

1.Ғабит Мүсіреповтің «Қанатты сөздері».

ІІ-Деңгейлік тапсырма.

Ғабит Мүсіреповтің, Иван Шуховтың, Сәбит Мұқановтың қандай ортақ тақырып біріктіреді?

ІІІ-Деңгейлік тапсырма.

«Туған жер» туралы мақал-мәтелдер. (Музыка, слайд.)

«Туған жер» туралы «Эссе» жазып, оқып берің-дер.

Мұғалім қорытындылайды.

Біз бүгін сабақта Ғабит Мүсірепов, Иван Шухов, Сәбит Мұқанов «Туған жер» тақырыбы біріктіре-ді.өз шығармаларында туған жердің табиғатын, ұлтаралық достықты жырлап өтті.

Үй жұмысы: «Туған жер» тақырыбына баяндама дайындаңдар.